-Ayasofya Doğu Roma İmparatorluğunun İstanbul'daki en büyük kilisesi olup tarihte, aynı yerde üç kez inşa edilmiştir.
-Yapımında dönemin imparatorları iç duvarlarda kullanılan mermerleri Anadolunun çeşitli yerlerinden ve Kuzey Afrikadan getirtmiştir.Aynı şekilde bazı sütunları Efes Artemis tapınağından ve Mısır'dan alınmıştır.
-İlk Ayasofya MS360 yıllarında yapılmıştır.Sonraki üçüncü Ayasofya İmparator Justinionos dönemindeki iki önemli mimar olan, Milet ve Aydın tarafından MS532 yılında yapılmıştır.
-Ayasofya'nın en kapsamlı tamiri Abdülmecid döneminde olmuştur(1839-61).
-Aynı dönemde Mustafa İzzet Efendi tarafından, islam aleminin en büyük hat levhaları olarak bilinen 7.5m çapında 8 levha yapılmış ve üstlerine "Allah, Hz.Muhammed, Hz.Ebubekir, Hz.Ömer, Hz.Osman, Hz.Ali, Hz.Hasan, Hz.Hüseyin" yazılmıştır.
-Osmanlı döneminde 16. ve 17.yüzyıllarda, Ayasofya'nın içine mihraplar, minber, müezzin mahfilleri, vaaz kürsüsü ve maksureler eklenmiştir.Günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.
-Mihrabın iki yanında bulunan bronz kandiller, Kanuni Sultan Süleyman'ın Budin seferi dönüşündeki camiye hediyesidir.
Mimari Özellikler:
-Geleneksel bazilikal plan ile kubbeli plan bir araya getirilmiştir.
-Yarım kubbe, kemer ve büyük kubbe ve tonoz kullanılarak açıklık geçilmiştir.Burada en üstte büyük kubbe hemen altında dört kenarını saran kemnerler ve kuzey güney yönündeki kemerlerden çıkan yarım kubbeler esas geçiş elemanıdır.Doğu batı doğrultusunda tonoz bulunur ve büyük kubbeden kemerlere geçiş yan elemanı "pandantif" dir.
-Kubbenin yerden yüksekliği 55 metre çapı yaklaşık 30 metredir.
-Yapının üç nefi, bir apsisi, iç ve dış olmak üzere iki narteksi vardır.
-APSİS: Yunancada 'kavis' anlamına gelir. Yarım daireli örtülerin altında bulunan kısımlardır.Ancak bu yarım daire dışa doğru açılmalı yani dış planda görülmelidir.(yarım kubbeler ile karıştırmayalım)
-NEF: Apsise dik yada paralel uzanan sütunlarla ayrılmış uzun koridorlardır.
-NARTEKS:Giriş
-ATRİUM: Girişin önünde yer alan avlu.
-BAZİLİKA:İlk Hristiyan kliseleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder